Lập dàn ý miêu tả cảnh sông nước và dòng sông hay nhất

Lập dàn ý miêu tả cảnh sông nước và dòng sông là đề bài khá khó, tham khảo bài viết này để lập dàn ý hay và đầy đủ chi tiết nhất.

Trong chương trình Ngữ văn lớp 5, có rất nhiều các dạng bài miêu tả được giáo viên rèn luyện cho các bạn học sinh như: đề tài miêu tả quê hương, miêu tả chú mèo, miêu tả người thân trong gia đình,… một trong số những đề tài cũng rất đáng được chú ý là: miêu tả cảnh sông nước và dòng sông. Với đề tài này, các em học sinh cần chú ý tập trung vào phương thức miêu tả là chính, sử dụng thêm biện pháp tu từ so sánh, nhân hoá giúp câu văn thêm sinh động. Dưới đây là bài làm mẫu về đề bài: Lập dàn ý miêu tả cảnh sông nước và dòng sông trong chương trình Ngữ văn lớp 5. Hy vọng sẽ giúp ích cho các bạn.

Lập dàn ý miêu tả cảnh sông nước và dòng sông hay nhất

Lập dàn ý miêu tả cảnh sông nước và dòng sông

Lập dàn ý tả cảnh sông nước:

Bài mẫu số 1:

Mở bài:

Giới thiệu khái quát về con sông thân thương, và quang cảnh sông nước em định miêu tả.

Ví dụ minh hoạ:Ai xa, ai nhớ, ai đợi, ai về Thanh Hoá lòng thương lòng chờ. Mỗi người dân Thanh Hoá, khi xa quê, thường sẽ đi qua con sông xinh đẹp mà cũng tấp nập tươi vui – Sông Mã. Dòng sông to lớn, nơi người dân bao đời săn tôm tép, mới mọi người xem trọng. Là dòng sông ghi dấu lịch sử. Dòng sông, mà ở đó ta bắt gặp khung cảnh người dân với những chiếc nơm, chiếc giỏ đang cười vui bắt tôm, cá. 

Thân bài:

Tả bao quát về dòng sông và khung cảnh sông nước:

Sông Mã là dòng sông bắt nguồn từ biên giới Việt – Lào, với 4/1 lưu lượng đong chảy là của Việt Nam, còn ¼ còn lại là trên lãnh thổ của Lào. Cái tên sông Mã thân thương cũng có sự liên quan đến đất nước và con người nhân dân Lào. Theo như tiếng dân tộc Thái và dân tộc Lào, tên gọi của sông là Nậm Ma, trong đó tiếng “Nậm” nghĩa là sông nước, và cái tên này, cũng chính là tên gọi của Sông Mã trên lãnh thổ Lào. Còn đối với người Kinh đất nước chúng ta, “Mã” là để chỉ về dòng sông có dòng chảy xiết như ngựa phi. Không chỉ vậy, còn có nguồn ghi chép tên gọi của sông Mã là sông Mạ – nghĩa là sông Mẹ, tượng trưng cho tình mẹ bao la. Cũng có tài liệu lịch sử ghi chép, sông có tên là Lỗi Giang. Tuy nhiên ở hiện tại, cái tên Sông Mã thường được gọi và nó cũng thực sự hợp lý với con sông này.

Sông Mã to lớn và chảy dài qua nhiều tỉnh của Việt Nam. Đây là con sông bồi tụ phù sa cho nhiều cánh đồng xanh tốt. Đối với quê hương Thanh Hoá thân yêu, sông mã chính là nguồn phù sa dồi dào mỗi độ vụ mùa của nhân dân.

Hai bên bờ sông mã, là những hàng cây chạy dài, là núi rừng xa xa, là lấp ló hình ảnh của những ngôi nhà, và có cả hiện lên âm thanh nước vỗ hoà cùng tiếng cười tươi của người dân.

Ở gần sông, ta như thấy được hình ảnh xinh đẹp của Thanh Hoá hiện lên rõ ràng, sinh động.

Tả chi tiết khung cảnh dòng sông:

Buổi sáng, khi nắng mai vừa nhẹ nhàng hôn lên mặt trước, dòng sông ánh lên sáng vàng hồng óng ả. Thứ ánh sáng ấy khiến con người ta tràn đầy bình yên và sảng khoái.

Mặt nước bao phủ một lớp mạ vàng, nhưng cũng không thể nào làm lu mờ đi vẻ đẹp trong, xanh tươi của dòng nước sông Mã.

Đã bao mùa lúa lớn, bao mùa bội thu, mà phù sa sông Mã chính là thức ăn, thức uống tuyệt phẩm nhất dành cho các chị em lúa đua nhau phát triển.

Bên cạnh khung cảnh dòng nước xinh đẹp ấy, ta nhận thấy điểm xuyến bóng dáng lom khom của người dân đang gỡ chài cá, người thì đang kéo vó,…

Mặt trời bắt đầu làm việc hết công suất của mình. Ánh nắng như mang theo ngọn lửa, hừng hực chiếu xuống mặt sông; ấy vậy mà cũng chẳng thể làm nguôi ngoai sự xanh mát của dòng sông cùng với cây cối xung quanh.

Xung quanh những hàng cây nương theo tiếng gọi của gió mà dạt dào rung rinh tiếng nói. Từng chiếc lá đùa vui trong nắng, nhẹ nhàng mà lém lỉnh tinh nghịch biết bao nhiêu.

Những chú cá tinh nghịch thi thoảng lại vượt lên, đớp những bọt nước. Mặt nước với sự lay động của gió, nhẹ nhàng đung đưa theo nhịp với hàng cây.

Những chú chim xa xăm đáp xuống uống nước. Đặc biệt, là hình ảnh của những chú bói cá đang chờ đợi săn mồi. Chỉ cần một cú chạm nhẹ trên mặt nước, một bạn cá nghịch ngợm có thể sẽ bị bắt đi.

Khác với vẻ đẹp vào buổi mình minh, khi hoàng hôn buông xuống, mặt sông như dòng chảy rực lửa đón chào màn đêm dần buông xuống. Hoàng hôn buông xuống, cũng là lúc con người dần hoàn tất công việc bộn bề nơi đồng quê của mình.

Từng đàn bò được đánh về đang tung tăng mệt mài trở về. Từng chú trâu trên lưng là hình ảnh của các cậu nhóc cũng đang tung tăng trở về sau một bữa chiều no nê.

Hoà cùng hình ảnh bình dị, yên ả nơi thôn quê ấy, là tiếng cười đùa vang vọng khắp dòng sông của những đứa trẻ chăn trâu. Nụ cười hồn tiên, mà tươi rói của các em làm sáng rực cả chiều tà.

Một ngày làm việc vất vả đã qua đi. Bóng người, bóng động vật đã không còn in trên mặt nước. Không còn sắc rực rỡ của mặt trời, mà nhường chỗ lại cho sắc bàng bạc của ánh trăng. Khác với không khi ban ngày, giờ đây dòng sông êm đềm, trôi nhẹ nhàng.

Trăng nhẹ nhàng chiếu rọi những tán cây, tạo nên những chùm bóng hoa tuyệt sắc. 

Những cụ già, những đứa trẻ rủ nhau ra bờ sông, trò chuyện ríu rít; cũng như một cách thưởng thức vẻ đẹp thiên nhiên nơi dòng sông.

Kết bài:

Khái quát và khẳng định lại toàn bộ vẻ đẹp của dòng sông, của khung cảnh dòng sông. Đồng thời nêu cảm nghĩ của em về vẻ đẹp nơi dòng sông.

Ví dụ minh họa:Quê hương ai cũng có cho mình những ấn tượng riêng về một vẻ đẹp khó quên. Với em cũng vậy, em trân trọng vẻ đẹp và những vai trò to lớn của Sông Mã mang đến cho Thanh Hoá thân yêu. Dòng sông bồi tụ nên những thửa ruộng xanh tốt, dòng sông tạo nên nét đẹp muôn đời của quê hương. Khung cảnh thiên nhiên của dòng sông, chính là nơi hội tụ vẻ đẹp, hội tụ sức sống và những kỉ niệm ấu thơ. Để rồi, mỗi lần khi nhớ đến Sông Mã, lòng em lại bồi hồi, náo nức yêu thương.

Bài mẫu số 2:

Mở bài:

Giới thiệu khái quát về dòng sông và nêu lên những vẻ đẹp của khung cảnh nơi dòng sông chảy qua.

Ví dụ minh họa:

Nghe tiếng gọi vọng lại xa xôi, ôi con sông chở nặng phù sa, ôi yêu thương thiết tha lòng ta mãi gọi. Dẫu qua bao nhiêu thời gian, dẫu vượt bao nhiêu cung đường, dẫu gặp gỡ bao vẻ đẹp xa lạ khác nhau; duy chỉ có dòng sông quê hương, chỉ có khung cảnh thiên nhiên cùng hình ảnh con người hoà đồng thân thiện mới mãi mãi in đậm trong lòng tôi. Tôi yêu dòng sông quê tôi, yêu khung cảnh cùng những con người lam lũ mà tươi vui nơi ấy – Sông Hồng.

Thân bài:

Dòng sông quê em mang vẻ đẹp lưu truyền khắp toàn đất nước. Giữa thủ đô thân thương, nơi quê hương ruộng cày của em, sông Hồng hiện lên như một dòng chảy mát rượi tâm hồn bao thế hệ. 

Sông Hồng bắt nguồn từ dòng chảy Trung Quốc, nó chảy qua hầu hết các tỉnh miền Bắc nước ta. Là dòng sông mang đến phù sa giúp bồi tụ và phát triển ngành lúa nước của nước ta bao đời qua.

Cái tên sông Hồng gắn với màu nước trong nhưng mang cái man mác màu hồng. Màu nước của sông có màu hồng nhạt, nhưng là con sông mang đậm phù sa. Là con sông khởi nguyên cho sự phát triển vượt bậc của nghề lúa nước.

Sông Hồng không chỉ giúp bồi đắp phù sa nơi ruộng đồng, mà còn là nơi phát triển ngành thuỷ điện rất phát triển. Lưu lượng nước của dòng sông khá dồi dài, dòng chảy luôn ổn định chính là yếu tố thuận lợi giúp ích cho sự phát triển ngành thuỷ điện, nâng cao sự phát triển cho đất nước.

 Buổi sáng, mặt nước hồng nhạt hoà cùng với sức sống của ánh nắng ban mai tạo nên một dòng chảy ngọt ngào và mê say tâm hồn con người.

Buổi sáng, khi con người ra đồng, dòng sông trôi nhè nhẹ như đang chào đón ngày mới, như đang chào đón mọi người đến với sức sống tươi đẹp một ngày. 

Những hàng cây xanh, những đứa trẻ cười đùa đến trường chính là một vẻ đẹp tuyệt sắc mỗi sớm mai của dòng sông.

Buổi trưa, dường như là lúc dòng sông nghỉ ngơi, mặt sông lẳng lặng, không chút gợn sóng. Chỉ có những con bọ gậy miệt mài chạy nhảy, như những vũ công trên mặt nước.

Các bác nông dân trở về, đuổi những con trâu, con bò người lấm lem ngụp lặn xuống dòng sông để tắm rửa.

Những cô nhóc, cậu nhóc cũng đến giờ tan học, không khí của sông từ êm ả bỗng nhộn nhịp tiếng cười.

Khi hoàng hôn buông xuống, xa xăm ta thấy các bác nông dân hồ hởi trở về. Hàng cây lặng im bỗng nhẹ nhàng đung đưa, tiếng lá xào xạc xa xăm ta nghe như tiếng hát cất cao. 

Dòng sông cũng bắt đầu chuyển động, dòng chảy của nó hoà cùng với ánh hoàng hôn như một dòng nước làm sáng rỡ bầu trời sắp chìm vào bóng đêm.

Hình ảnh các cô bé, cậu bé tay cầm chiếc diều giấy tự làm đang tung tăng thả cao. Cánh diều cùng tiếng nói cười của các em cũng như vẻ đẹp sáng rỡ tương lai chào mừng các em đến tham quan.

Dòng sông chìm vào bóng tối, le lói đâu đó, là khuôn mặt bằng bạc của ánh trăng, trăng rọi qua tán cây chiếu lên mặt nước, tạo những chùm hoa tràn đầy sức sống.

Dẫu đã chìm vào màn đêm, nhưng dòng sông hoà cùng với ánh trăng vẫn tạo nên khung cảnh rất nên thơ nơi đây.

Người già vác chiếu ra ngoài cùng nhau chơi cờ, uống trà, tán chuyện.

Trẻ nhỏ thì kê dép, cùng nhau chơi ô ăn quan, chơi trốn tìm.

Dòng sông mang đến cho con người nguồn lợi về bù đắp phù sa, giúp ruộng đồng tươi tốt.

Mang đến nguồn lợi thuỷ điện cho sự phát triển của đất nước.

Mang đến cho con người sự thảnh thơi, thoải mái sau ngày dài làm việc mệt mỏi.

Mỗi độ ban đêm, dòng sông như vòng tay mẹ, dịu dàng sự mát rượi ôm ấp tâm hồn con người.

Kết bài:

Khẳng định lại vẻ đẹp của khung cảnh thiên nhiên nơi dòng sông.

Qua đó nêu cảm nghĩ của bản thân đối với vẻ đẹp khung cảnh sông nước.

Ví dụ minh hoạ:

Mỗi người sinh ra đều mang trong mình một ấn tượng, một vẻ đẹp quê hương không giống nhau. Vì vậy, có thể bạn thích màu xanh đồng lúa quê hương, có bạn thích cánh đồng hoa quê hương, có bạn lại thích tiếng chim ca líu lo nơi quê hương,… riêng tôi vẫn luôn miệt mài mới khung cảnh êm ả sáng mai và sự náo nhiệt tất bật một ngày dài nơi dòng sông Hồng thân thương. Ở đó, lòng tôi nhẹ nhàng, trước vẻ đẹp của dòng sông, tôi thấy mình đang dần lớn khôn.

Bài văn tham khảo miêu tả cảnh sông nước quê em:

“Ta về thăm Huế mộng mơ

Câu thơ ai thả lững lờ trên sông

Nghe mênh mang thổn thức lòng

Con thuyền buông lái giữa dòng Hương Giang.”

(“Sông Hương chiều nhạt nắng” – Vũ Nguyên Đạt)

Qua bao mùa tuổi thơ, qua bao nhiêu mảnh đất, xứ Huế thân thương vẫn luôn sống động trong tâm hồn tôi với vẻ đẹp tuyệt sắc của dòng sông Hương đằm thắm, êm ả. Dòng sông, từ khi tôi lớn lên, đến khi tôi trưởng thành, đều mang vẻ đẹp khiến lòng tôi ngây ngất không quên.

Người ta thường nhắc đến quê hương với những hình ảnh cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay, với những thửa ruộng chín vàng gạo mới, với những buổi mai chim ca líu lo, riêng với tôi, nhớ về Thừa Thiên Huế lòng tôi mang nỗi nhớ với những ngày rong chơi, thả diều trên bờ sông; là những đoạn xa xăm, nước trong xanh tôi thấy hình ảnh những chiếc thuyền đang chở khách du lịch. Là gần gũi với những ngày tôi cùng lũ bạn chơi đùa với làn nước,… 

Tôi nhớ về tuổi thơ, khi còn bé, mẹ địu trên tay, đi qua dòng lòng Hương, cái man mát, cái dịu nhẹ êm ả khiến tôi ngủ say. Tôi nhớ về ngày tôi lên lớp 3, giữa buổi trưa, cái nắng phả vào mặt, tôi cùng lũ bạn chạy nhảy vui chơi bên bờ sông, để rồi khi về mẹ cho tôi một trận đòn roi. Đến bây giờ, khi bắt đầu bước vào lớp 5, tôi mới thật sự có dịp nhìn ngắm toàn diện khung cảnh một ngày của Sông Hương. 

Sáng hôm đó là sáng chủ nhật, là một ngày nghĩ trong tuần của tôi. Như thường lệ có lẽ tôi sẽ ngủ đến quá 7 giờ mới dậy. Nhưng hôm nay, tôi quyết tâm dậy sớm, 5 giờ 10 phút, tôi có mặt ở tầng thượng nhà tôi. Ánh mặt trời đã len lỏi những tia nắng nhẹ vàng sáng mai trên bờ sông. Đập vào mắt tôi chính là khung cảnh bình minh thật tuyệt sắc, thật nên thơ và nó làm tôi say đắm đến quên hết mọi khung cảnh xung quanh. Mặt trời hé mở nơi đám mây, từng ánh nắng nhẹ nhàng lan tỏa, như một sức hút mặt sông tràn ngập ánh mặt trời. Ánh nắng ấy vàng nhạt, khảm lên mặt sông như một bức thảm mạ vàng. Ánh mắt tôi dõi theo, cũng tràn ngập sắc vàng của mặt nước. Thật đẹp, thật tràn đầy sức sống. 

Nếu không phải quyết định dậy sớm, nếu không phải kịp lúc bình minh này, liệu tôi có biết đến khung cảnh này chăng? Mặt nước nhẹ nhàng chào đón ánh mặt trời, lăn tăn sóng cùng hình ảnh những chú bọ gậy như những người nghệ sĩ vũ công đang miệt mài điêu luyện trình diễn dưới ánh đèn vàng là mặt trời. Những hàng cây ở hai bên bờ, cùng những thảm cỏ xanh, những khóm hoa: vàng, hồng, đỏ,… như đang khoe sắc chung với dòng sông. Ánh mặt trời xuất hiện, xua tan những hạt sương long lanh, mang đến cảm giác ấm áp tràn đầy nơi khung cảnh dòng sông. Không chỉ vậy, nối tiếp cho vẻ đẹp thiên nhiên ấy là hình ảnh con người ra đồng, hình ảnh của những cô nhóc, cậu nhóc tươi cười lon ton theo chân cha mẹ ra đồng. Không gian buổi bình minh dần khép lại, nhường chỗ cho một ngày làm việc sôi động sắp sửa xảy ra.

Không chỉ mang vẻ đẹp xuất sắc vào cảnh bình minh, sông Hương còn được nhiều khách du lịch ghé thăm vào chiều hoàng hôn. Bởi nét đẹp bình dị, nên thơ và êm đềm lòng người của nó. Hoàng hôn luôn xuống, mặt nước lại chuyển từ vẻ đẹp trong xanh ngả sang màu vàng, cái màu vàng lênh láng khắp mặt nước, cái màu vàng khắc sâu tâm hồn tôi. Hoàng hôn qua đi, trên sông chỉ còn lại mảng đen bóng, lấp lánh xa xăm, ta bắt gặp thứ ánh sáng bàng bạc của trăng. Ông trăng ghé thăm, ông trăng mang đến sắc màu cho dòng nước sông Hương thêm phần nên thơ. Như vậy, sông Hương từ bao đời nay, hiện lên trong lòng mỗi con người xứ Huế chính là dòng chảy ngọt ngào như tâm hồn của người mẹ bao bọc con. Là vòng tay ấm ôm lấy những con người Huế mà vỗ về, mà chở che. Đối với người con xứ Huế mộng mơ là vậy, còn đối với khách du lịch ghé thăm sông Hương thân yêu họ mang trong mình tâm hồn mộng mơ và bình yên. Trên chiếc thuyền dạt trôi trên dòng sông, mỗi người đều như được thả hồn vào thiên nhiên được thoải mái, êm ả bên dòng sông.

Dòng Sông Hương thật đẹp, thật nên thơ, và cũng thật sâu sắc và tuyệt diệu lòng người. Tôi yêu nét đẹp của Sông Hương, cũng bởi sự tuyệt sắc mà êm dịu lòng người của nó. Để rồi, dẫu bao cảnh đẹp, trong lòng tôi vẫn luôn khắc ghi ấn tượng vẻ đẹp khung cảnh của sông Hương.

Lưu ý khi làm bài:

Bài làm về văn miêu tả, thường đặt việc miêu tả khung cảnh sinh hoạt lên hàng đầu, khi miêu tả thiên nhiên cần có sự miêu tả rõ nét và tránh chìm nhầm lẫn với biểu cảm.

Yêu cầu đối với việc làm bài:

     –  1. Mở bài: Giới thiệu khái quát về vấn đề được đề bài đưa ra.

     –  2. Thân bài: Bắt đầu miêu tả cảnh, phần này miêu tả từ khái quát đến chi tiết về cảnh nêu ra ở đề bài. Cụ thể như sau:

     +  Miêu tả theo trình tự thời gian.

     +  Miêu tả từ khái quát qua sau đó nhấn mạnh cụ thể vào chi tiết đắt giá của cảnh.

     +  Miêu tả thiên nhiên, vòng lại qua miêu tả sâu sắc về sinh hoạt con người trong cảnh.

     –  3. Kết bài: Khẳng định lại vẻ đẹp của khung cảnh. Nêu cảm nghĩ của bản thân về cảnh mình miêu tả.

Trên đây là bài dàn ý cùng một bài mẫu về miêu tả cảnh sông nước. Hy vọng bài mà chúng tôi chia sẻ sẽ giúp các bạn đạt được điểm cao trong bài làm văn của riêng mình.

Dàn ý tả dòng sông quê hương em

Dòng sông quê hương từ bao đời nay luôn là đề tài rất được giáo viên ưa chuộng để giao bài làm cho học sinh. Nhưng, không phải vì nó quen thuộc mà nó trở nên dễ làm. Chính vì vậy, bài làm ở dưới đây, chính là một gợi ý hết sức cần thiết và quan trọng cho các bạn. Hãy cùng đón đọc và tham khảo nhé.

Mở bài:

Giới thiệu khái quát về dòng sông quê hương, về tình yêu của bản thân với dòng sông ấy.

Ví dụ minh hoạ:

“Thuyền em nhẹ lướt trên sông

Câu thơ ai thả giữa dòng Hương Giang

Để cho dạ thấy xốn xang

Mênh mang nhuộm ánh nắng vàng chiều thu.”

(“Chiều Hương Giang” – Vũ Nguyên Đạt)

Mùa thu đến, mênh mang trong lòng người là nỗi nhớ, là dạt dào kỉ niệm ùa về. Để rồi, trong lòng tôi cũng xao xuyến như tác giả bài thơ, một nỗi niềm yêu thương dòng sông Hương ùa đến trong lòng tôi. Ôi xứ Huế thơ mộng, nơi con sông xanh trải dài bao bến đỗ, nơi tình yêu thương tôi mang trọn với – Hương Giang.

Thân bài:

Miêu tả về con sông: từ khái quát về địa lý, đến tên gọi của con sông; về hình dáng, về màu sắc của con sông.

Miêu tả chi tiết đến từng khoảnh khắc trong một ngày của que hương: từ buổi sáng, buổi trưa, buổi chiều và cả buổi tối.

a, Buổi sáng:

b, Buổi trưa:

c, Buổi chiều:

d, Buổi tối:

Kết bài:

Khẳng định lại vẻ đẹp dòng sông quê em, qua đó nêu lên tình cảm của em với dòng sông.

Trên đây là bài mẫu dàn ý miêu tả dòng sông quê hương em. Hy vọng sẽ là nguồn tham khảo bổ ích cho bạn. Chúc bạn thành công!

Xem thêm: Dàn ý tả buổi sáng trên cánh đồng quê em hay ngắn gọn nhất

Ngữ Văn Lớp 5 -