Truyện cười là gì? Định nghĩa và phân loại truyện cười

Truyện cười là gì? Định nghĩa, mục đích, chủ đề, phân loại truyện cười và nghệ thuật gây cười và các ví dụ minh họa.

Truyện cười là một trong những thể loại truyện mà chúng ta sử dụng thường xuyên và kể cho con cháu nghe. Truyện cười chính là nơi để chúng ta có được những tiếng cười vô tư và sảng khoái. Xua tan đi mọi nỗi buồn đau, vất vả trong cuộc sống. Vậy thực chất truyện cười là gì và truyện cười được chia ra thành những loại nào? Chúng ta hãy cùng theo dõi bài viết để có kiến thức chi tiết nhé!

 

Truyện cười là gì? Định nghĩa và phân loại truyện cười

Truyện cười là gì?

Định nghĩa truyện cười là gì

Chúng ta có thể hiểu truyện cười là một trong những thể loại truyện được nằm ở trong khối văn học dân gian của dân tộc. Theo đó truyện cười Việt Nam luôn sở hữu những nét đặc trưng riêng biệt. Đó là việc mượn những câu chuyện hài hước trong cuộc sống để gây tiếng cười. Tuy nhiên đôi khi cũng là những câu chuyện mang tính chất la châm biếm, mỉa mai. Tất cả đều được khắc họa bằng những ngôn ngữ gây cười dí dỏm. 

Truyện cười cũng chính là thể loại chuyện đã được tồn tại nhiều năm ở Việt Nam và chúng có rất nhiều những hình thức khác nhau. Trong đó chúng ta vẫn thường hay nghe nhiều đến cái tên như truyện tiếu lâm, Truyện Trạng Quỳnh, Truyện trào phúng,…

Những câu truyện cười mang hiện tượng gây cười

Những câu chuyện có mang hiện tượng cươi trong truyện cười chúng ta có thể hiểu đơn giản đây chính là hình thức gây ta nhiều tiếng cười. Trong đó chúng sẽ được chia thành 2 trong đó là tiếng cười sinh học và tiếng cười mang tâm lý xã hội. Tiếng cười sinh học là do bản thân của chúng ta tự phát ra. Chính vì thế mang chúng mang tính bản năng, vô thức. 

Những tiếng cười tâm lý xã hội đều mang nhiều ý nghĩa tinh tế. Trong đó nó sẽ có bao gồm 2 kiểu cười chính là tán thưởng và cười phê phán. Trong đó chúng ra có thể kể đến kiểu cười tán thưởng chính là thể hiện sự yếu thích, mến mộ, tuyên dương và đồng tình. Còn đối với kiểu cười phê phán đó chính là thể hiện sự châm biếm ở những điểm mà họ phủ nhận và khinh ghét. 

Mục đích và chủ đề của truyện cười 

Truyện cười Việt Nam được biết đến với nhiều tên gọi khác nhau. Theo đó mục đích chính của chúng là vấn đề gây cười khác nhau, sau đây sẽ là mục đích chính để gây cười đó là:

Tiếng cười được sử dụng để giải trí, mua vui 

Đối với thể loại truyện cười này với mục đích chính là để khôi hài và yếu tố giải trí sẽ luôn được đặt lên hàng đầu. Cùng với đó là có sự lồng ghép thêm một vài những yếu tố phê phán nhưng rất nhẹ nhàng. Yếu tố phê phán ở đây sẽ là nói về cái ngược ở trong xã hội. Tuy nhiên những cái lẽ này sẽ được người dân trọng thói xấu để lại một cách hớ hênh, lầm lỡ. Chúng có tác dụng chính là để giải trí, gây cười một cách lành mạnh. Trong đó chúng ta có thể kể đến một số câu truyện cười như: Tay ải tay ai, Ăn vụng gặp nhau, Tam đại con gà,…

Tiếng cười sẽ mang tính giáo dục, phê bình

Tính giáo dục, phê bình sẽ được thể hiện ở nhiều câu chuyện trào phúng để nhằm phê phán những thói hư, tật xấu ở trong bộ phận nhân dân. Từ đó họ sẽ mang những bản chất khác nhau bên ngoài những khía cạnh đã được khai thác ở trong các câu chuyện ca dao hay truyện cổ tích. Trong đó chúng ta sẽ có thể kể đến một số truyện cười đó là lợn cưới áo mới, hội sợ vợ, sợ quá nói nhiều,..

Tiếng cười mang tính chất đả kích

Những truyện cười có những yếu tố phê phán các cấp bậc cao hơn là nhằm đả kích để vạch trần tội ác, xấu xa, Thông thường sẽ là mang bản chất của chính giai cấp ở trong xã hội phong kiến xưa sẽ được gọi là trào phúng thù. 

Ở trong truyện trào phúng phát triển của thời kỳ vua chúa thì truyện cười của thầy lang, thấy chùa, thầy pháp,…Đặc biệt là trong hệ thống truyện cười nổi tiếng được biết đến với nhiều tên gọi khác. Với mục đích là để lên án, phê phán và mang yếu tố đả kích chĩa mũi giáo vào bọn phong kiến thời vua chúa thối nát. Trong đó chúng ta có thể kể đến một số loại chuyện cười nổi bật như: Thần bia trả nghĩa, chỉ có một con ma, Trạng Quỳnh,…

Cách phân loại các kiểu truyện cười 

Để phân loại các kiểu truyện cười chúng ta có thể dựa vào kết cấu mà có thể phân chia được truyện cười thành 2 loại khác nhau đó là: truyện cười kết chuỗi và truyện cười không kết chuỗi. 

Đối với loại truyện cười kết chuỗi 

Loại truyện cười không kết chuỗi

Chúng ta vẫn thường nghe nhiều đến 3 hình thức khác nhau. Chúng có nhiều tên gọi khác nhau là truyện khôi hài, truyện tiếu lâm, truyện trào phúng. Đây đều là 3 loại truyện được nằm trong danh mục truyện cười không có kết chuỗi. Theo đó chúng ta có thể phân loại truyện cười không kết chuỗi như sau:

Nghệ thuật gây cười là gì?

Khi nhắc đến truyện cười ngoài những yếu tố nội dung gây cười đó còn đặc biệt chú ý đến nghệ thuật. Chúng ta có thể thấy được cái hay được lồng ghép ở trong mỗi câu chuyện. Đó là:

     –  Phần 1: Sẽ giới thiệu về tình huống gây cười và những nhân vật được xuất hiện.

     –  Phần 2: Hãy phát triển nội dung đỉnh điểm gây tiếng cười. Đó là những mâu thuẫn sẽ được đẩy lên đỉnh cao.

     –  Phần 3: Hãy phơi bày cái đáng cười và câu chuyện kết thúc.

Những phương pháp gây nên tiếng cười được sử dụng một cách linh hoạt. Đó là lấy tiếng nói để gây cười, cử chỉ gây cười, hoàn cảnh gây cười, sử dụng những điều bất ngờ, yếu tố ẩn dụ, phóng đại sự việc,…

Những ví dụ về truyện cười 

Chúng ta có thể kể đến một số ví dụ truyện cười hay đó là:

Bệnh lải nhải

Tính chất gây cười của câu chuyện sẽ được hé lộ ở chính câu nói cuối cùng của anh chồng. Điều này sẽ tưởng chừng như là một cuộc đối thoại thông thường của đôi vợ chồng. Nhưng tác giả muốn nhắn nhủ và đặt địa vị của chính mình trong vị trí của người khác để thông cảm và hiểu rõ hơn cho đối phương. Ở trong cuộc sống chúng ta phải biết nhìn nhận và hiểu rõ vấn đề ở nhiều góc độ hay khía cạnh khác nhau. Có như thế mới tránh được sự suy xét vấn đề một cách vội vàng hay phiến diện. 

Tam đại con gà

Đây là câu chuyện cười nổi tiếng được nhiều người biết đến. Đó là nhắc đến sự dốt nát không biết gì mà lại giấu dốt mọi người sẽ nghĩ đến ngay câu chuyện “ tam đại con gà”. Yếu tố gây cười của câu chuyện đó là anh chàng được dân làng mời về để dạy trẻ. Nhưng đến chữ đơn giản nhất đó là “ kê” là “ gà” nhưng anh ta lại không biết. Lại nói với học trò là “ dủ dỉ là con dù dì”. Đỉnh điểm của sự gây cười đó chính là cái sai lại còn ngụy biện, nói cùn.

Qua câu chuyện tam đại con gà tác giả muốn nhắn nhủ đến chúng ta rằng ở trong cuộc sống đừng bao giờ đề cao giá trị của bản thân mình. Đặc biệt là giấu dốt sẽ khiến người khác thêm khinh, mỉa mai và châm biếm.

Kho tàng truyện cười dân gian Việt Nam càng trở nên đa dạng và phong phú hơn bao giờ hết. Mỗi một câu chuyện không chỉ mang đến tiếng cười sảng khoái mà đó là một bài học hay trong cuộc sống. Mong rằng với những tìm hiểu trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn truyện cười là gì cũng như phân loại được chính xác truyện cười.

Xem thêm: Hành động nói là gì? Khái niệm và nêu ví dụ minh họa

Thuật ngữ -