Đề thi vào 10 môn Ngữ Văn tỉnh Đồng Tháp 2020-2021 có đáp án

BPTT sử dụng câu hỏi tu từ (ở 2 câu hỏi trong đoạn thơ không để tìm người trả lời mà để nhân vật dãi bày cảm xúc)

-Dẫn dắt đi vào vấn đề cần bàn luận “ý nghĩa của việc lắng nghe và thấu hiểu”

2. Giải thích vấn đề: – Giải thích lắng nghe là gì, thấu hiểu là gì?

3. Bàn luận vấn đề:

– Bàn luận: bám theo các luận điểm cơ bản sau (có dẫn chứng cụ thể):

·   Lắng nghe, thấu hiểu là những kĩ năng vô cùng cần thiết và quan trọng trong cuộc sống hiện nay.

·   Biểu hiện của người biết lắng nghe và thấu hiểu.

·   Vai trò, ý nghĩa, giá trị cảu việc lắng nghe và thấu hiểu đối với mỗi người và xã hội.

·   Hiện trạng, nhu câu về việc lắng nghe và thấu hiểu trong xã hội hiện nay.

Có người nói rằng “Lắng nghe với lòng thấu cảm là chìa khóa của thành công”. Muốn biết được điều này có chính xác hay không trước hết chúng ta cùng nhau đi tìm hiểu “lắng nghe”, “thấu cảm” là gì ? Lắng nghe là một quá trình chủ động, tập trung và mong muốn thấu hiểu nội dung của người nói. Phân tích những gì họ nói rồi đưa ra lời đối đáp ý nghĩa hoặc chia sẻ, cho lời khuyên với người đối diện. Thấu cảm sự hiểu biết thấu đáo, trọn vẹn một ai đó, khiến ta hiểu được những suy nghĩ của họ, cảm được những cảm xúc của họ, và tất cả xảy ra mà không có sự phán xét…. Câu nói trên có nghĩa là chỉ cần ta chịu lắng nghe, tiếp thu ý kiến của người khác và hiểu được, cảm nhận được suy nghĩ của người khác thì chúng ta sẽ tiến đến thành công. Câu nói này hoàn toàn chính xác bởi chỉ khi chúng ta biết tiếp thu, đồng cảm thì chúng ta mới nắm bắt được người khác như thế con đường thành công của chúng ta sẽ đến dễ dàng hơn. Khi chúng ta biết lắng nghe người khác chúng ta sẽ rút ra được những bài học quý giá cho bản thân từ câu chuyện của họ. Đồng thời khi ta lắng nghe người khác chúng ta cũng sẽ hiểu họ hơn nhận ra được tính cách của họ để nhận định ta có thể học hỏi, giao lưu với người đó không. Lắng nghe với lòng thấu cảm sẽ mang đến hiệu quả bất ngờ trong giao tiếp vì con người có nhu cầu được khẳng định, được công nhận, được đánh giá đúng mức,… Để có thói quen này, mỗi người cần rèn kĩ năng nghe hiểu, biết cảm thông, chia sẻ, quan tâm đên người khác,… Trái ngược với lắng nghe với lòng thấu cảm là những kiểu nghe qua loa, chiếu lệ: nghe để đối đáp, để khống chế, để toan tính – những kiểu nghe hạn chế Sự tương tác giữa người và người. Như vậy chúng ta thấy biết lắng nghe và thấu hiểu sẽ là chìa khóa gần nhất giúp chúng ta đạt tới thành công.

– Giới thiệu bài thơ Đoàn thuyền đánh cá, nhà thơ Huy Cận và đi vào 2 đoạn thơ cần phân tích

• Khổ 1: Người dân ra khơi với tư thế tầm vóc lớn lao

– Nghệ thuật phóng đại “Lướt giữa mây cao với biển bằng”- con thuyền đánh cá vốn nhỏ bé giờ đây qua cái nhìn của tác giả đã sánh ngang tầm vũ trụ

– Nghệ thuật ẩn dụ: “lái gió buồm trăng”: thiên nhiên hòa hợp, cùng con người lao động

⇒ Các biện pháp nghệ thuật trên làm nổi bật tầm vóc của con người và đoàn thuyền

– Không khí lao động đang trở nên hứng khởi “Ra đậu dặm xa dò bụng biển”- mặc đêm tối, mặc gió khơi người dân chài vẫn ra khơi dò lồng cá trong lòng biển

– Ẩn dụ: “Dàn đan thế trận”- cuộc sống đánh cá của người dân chài như một trận chiến đấu ác liệt

⇒ sự kết hợp giữa hiện thực (đoàn thuyền) với chất lãng mạn (thuyền lái gió, trăng treo trên cánh buồm) tạo nên những vần thơ đẹp và sâu sắc

• Khổ 2: Cảnh biển đẹp trong đêm

– Nhà thơ đã liệt kê những loài cá quý của biển: cá nhụ, cá chim, cá đé cho thấy sự phong phú và quý giá của biển

– Nhân hóa “Cái đuôi e quẫy” kết hợp với các tính từ chỉ màu sắc: làm cho lời thơ thêm sinh động

– Phép so sánh “đuôi cá” với “ngọn đuốc”: hình ảnh so sánh thú vị giàu liên tưởng

– Nhà thơ gọi cá bằng một cách gọi rất dịu dàng – “em” ẩn chứa sự yêu mến với cá và biển cả quê hương

– “Đêm thở sao lùa nước Hạ Long”: Màn đêm trước biển như một sinh mệnh

⇒ Thiên nhiên trên biển đêm thực sự rực rỡ sắc màu như một bức tranh sơn mài

-Khái quát lại những cảm nhận của em về đoạn thơ, và về những đặc sắc nội dung, nghệ thuật.

-Mở rộng ra những tác phẩm có miêu tả vẻ đẹp thiên nhiên, lao động mà em biết./.