Gió là gì? Tìm hiểu khái niệm và các loại gió chính
Gió là gì? Khái niệm về gió, gió được sinh ra từ đâu, có những loại gió nào, vai trò, ứng dụng và tác hại của gió như thế nào?
Khí hậu Việt Nam có đặc điểm vô cùng phong phú và đa dạng. Đặc biệt chúng ta không thể không nhắc tới sự góp phần của những loại gió chính. Thực sự gió là gì? gió được sinh ra từ đâu? Vai trò của gió như thế nào với khí hậu tại Việt Nam. Tất cả những thắc mắc này sẽ được giải đáp một cách cụ thể và chi tiết ngay sau đây nhé!
Gió được hiểu như thế nào?
Khái niệm về gió?
Gió chính là một trong những đặc điểm khí hậu vô cùng nổi bật tại Việt Nam. Theo đó, gió chính là hiện tượng về thời tiết mà chúng ta sẽ thường thấy ở trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên không phải ai cũng có thể định nghĩa được gió là gì?
Theo đó, chúng ta có thể hiểu gió chính là những luống không khí được chuyển động ở trên quy mô lớn. Người ta gọi đây là gió và trong đó chúng ta có thể hiểu rằng:
- Gió ở trên Trái Đất là những luồng không khí lớn đã được chuyển động ở trong phần không gian
- Gió ở trong phần không gian là những chất khí đã được tích từ phần điện mặt trời. Chúng được chuyển động trong không gian thì sẽ được gọi đây là phần gió mặt trời. Khi xảy có về sự thoát khí của những nguyên tố hóa học đã được chuyển hóa từ bầu khí quyển của hành tinh vào với không gian thì đây được gọi là gió của hành tinh.
Gió được sinh ra từ đâu?
Ngoài thắc mắc gió là gì? thì nguyên nhân để hình thành nên gió có thể được hiểu hình thành từ chính sự khác biệt ở trong phần áp suất khí quyển. Và nó sẽ có xu hướng là đi từ những nơi có áp suất cao cho đến nơi có gió áp suất thấp.
Chính vì thế mà những cơn gió cũng có những tốc độ không giống nhau. Bên cạnh đó, chúng còn có hiệu ứng được gọi là Coriolis trừ với đường xích đạo. Từ đó không khí sẽ có sự chuyển biến chênh lệch về hướng để sinh nên gió.
Quy mô để tạo nên gió như thế nào? đó là việc tạo nên quy mô của gió lớn hay còn được gọi là hoàn lưu của phần khí quyển. Theo đó, dựa vào phần nhiệt độ sẽ có sự khác biệt ở giữa đường xích đạo cùng với đó là các cực hay là sự quay xung quanh của những hành tinh. Bởi do má sát của phần bề mặt của Trái Đất, theo đó gió xu hướng đạt đến sự cân bằng và có tốc độ gió một cách chậm rãi hơn.
Có những loại gió được xuất hiện chính nào?
Khi dựa vào hướng gió chính thổi mà chúng ta có thể phân chia thành nhiều loại khác nhau. Chính vì thế, chúng ta có thể quy định những loại gió chính như:
Loại Gió mậu dịch
Chúng ta có thể thấy Gió mậu dịch là một trong những loại gió phổ biến và xuất hiện thường xuyên tại Việt Nam. Đặc biệt là ở những vùng gần với miền cận của xích đạo. Loại gió này có phạm vi hoạt động chính là 30 độ hướng về phía phần xích đạo. Theo đó, chúng ta có thể kể đến nguyên nhân chính hình thành nên loại gió này đó là có sự chênh lệch cao từ lượng khí áp từ vị trí cao xuống vị trí thấp thì chúng ta có thể gọi đây chính là đường chí tuyến xuống dưới phần đường xích đạo.
Nguyên nhân để hình thành nên gió mậu dịch là do có sự chênh lệch chính từ phần lượng khí áp từ vùng có khí áp thấp cho đến những vùng có khí áp cao. Chúng ta có thể hiểu đó là đường chí tuyến cho đến đường xích đạo. Chúng được nằm theo hướng gió chính của gió mậu dịch đó chính là:
- Ở phía Bán cầu phía Bắc hướng gió thổi chủ yếu theo hướng Đông – Bắc và Tây Nam
- Phía Bán cầu phía Nam hướng gió thổi chủ yếu là theo hướng Đông Nam và Tây Bắc
Thời gian hoạt động chính của gió mậu dịch là quanh năm. Tuy nhiên chủ yếu loại gió này hoạt động chính là vào mùa hè. Gió có tính chất là ít mưa và khô.
Loại gió Tây ôn đới
Gió tây ôn đới chính là gió được thổi từ vùng có áp thấp cao có cận nhiệt đến các khu có áp thấp ôn đới. Gió này có phạm vi hoạt động chính của loại gió này là ở vĩ độ trung bình ở giữa 35 và 36 độ vĩ. Với hướng gió chính thổi chủ yếu là theo hướng từ Tây sang Đông.
Ở phía bán cầu Bắc là hướng Tây Nam và bán cầu Nam là hướng Tây Bắc. Thời gian hoạt động chính của gió Tây ôn đới là quanh năm suốt tháng và gió chủ yếu hoạt động mạnh vào mùa đông. Đặc biệt là khi áp suất tại các cực luôn thấp hơn. Vào mùa hè cũng chính là thời gian hoạt động chủ yếu của gió Tây ôn đới.
Tính chất chính của loại gió này là được xuất phát từ khu có áp cao cận nhiệt đới. Do đó mà gió Tây thường mang tính chất ẩm và lượng mưa lớn, gió được hoạt động quanh năm nên chúng có độ ẩm cao.
Loại gió Đông Cực
Chúng ta có thể gió Đông cực chính là loại gió thổi từ vùng có phân áp suất cao được nằm ở phía cực Bắc và phía cực Nam. Về phía nơi có áp suất thấp được nằm trong vùng của gió Tây. Phạm vi hoạt động chính của gió là được thổi từ 90 độ Bắc và 90 độ Nam. Về phía của vĩ tuyến 60 độ Bắc và 60 độ Nam.
Hướng gió hoạt động chính là thổi từ phía Đông sang phía Tây và từ hướng Đông Bắc sang hướng Đông Nam. Thời gian hoạt động chính của gió Đông cực đó là quanh năm và chúng hoạt động yếu và không đồng đều. Tính chất chính của gió Đông cực đó là khi gió hoạt động càng mạnh thì càng khô.
Loại gió địa phương
Loại gió địa phương được thổi từ những vùng miền khác nhau. Nhưng khi đến Việt Nam loại gió này sẽ phải chịu nhiều ảnh hưởng từ địa hình mà chúng sẽ có những đặc điểm khác mà chúng ta gọi đây là gió địa phương. Trong đó gió địa phương có bao gồm gió biển hay còn gọi là gió đất và gió Phơn. Cụ thể:
- Gió biển và gió đất đều là những loại gió có hình thành từ những vùng ven biển. Do đó hướng của gió biển có thể hoạt động thay đổi theo ngày và đêm. Nhưng vào ban ngày có hướng gió thổi chính từ biển vào đất liền. Nhưng ban đêm hướng gió sẽ thổi từ đất liền ra biển. Theo đó hai loại gió này có tính chất không giống nhau.
- Gió biển vì được thổi ở vùng biển nên mang theo nền độ ẩm cao từ đó tạo nên cảm giác thoải mái dễ chịu.
- Gió đất là loại gió thường hanh, khô vì được thổi từ đất liền ra
- Gió Phơn đây là loại gió có mang nhiều tính chất khi vượt qua nhiều dãy núi tại vùng cao. Đối với loại gió này chúng có bản chất chính đó là gió phơn nhưng chúng vẫn sở hữu cho mình một lượng ẩm cao. Và khi đi qua những dãy núi thì bại ngăn chặn lại. Nên loại gió này có mang tính chất chính đó là tính nóng và tính khô. Tại Việt Nam gió phơn được hoạt động cực kỳ mạnh ở Bắc Trung Bộ do đã bị biến đổi khi vượt qua dãy Trường Sơn. Từ đó sẽ tạo nên hiện tượng thời tiết khác biệt ở hai bên dãy núi. Bên sườn Tây sẽ là sườn đón gió nên có tính chất ẩm. Còn sườn Đông là sườn khuất gió nên có tính chất nóng và khô.
Gió đóng vai trò như thế nào đối với thời tiết
Gió đóng vai trò rất quan trọng đối với đời sống sinh hoạt chúng ta. Chúng góp phần tạo nên bản chất thời tiết của một vùng nào đó hay quốc gia. Đặc biệt là ở Việt Nam được nằm trong vành đai nhiệt đới gió mùa thì có những loại gió chính đó là:
- Gió mùa
- Gió phơn Tây Nam
Đây sẽ là 2 loại gió chính để góp phần quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp của chính đất nước. Bên cạnh đó chúng còn đóng vai trò chính là để nghiên cứu ứng dụng trong thực tiễn để tạo nên năng lượng gió. Từ đó có thể tận dụng năng lượng gió một cách tối đa vào trong những lĩnh vực đa dạng khác nhau.
Gió có ứng dụng như thế nào?
Như đã được tìm hiểu ở trên thì gió có đóng vai trò vô cùng quan trọng trong thực tiễn ứng dụng. Ở trong khoa học, nghiên cứu theo hướng di chuyển của tốc độ gió dự báo thời tiết một cách chính xác. Đồng thời gió còn được ứng dụng vào giao thông vận tải. Trong đó chúng ta có thể kể đến như: Thiết kế thuyền buồm, thiết kế tàu thuyền phù hợp trên biển,..
Gió chính là sự tận dụng nguồn năng lượng sạch tự nhiên để có thể khai thác và thay thế cho nguồn năng lượng khác. Đối với năng lượng gió sẽ giúp cho môi trường thêm thân thiện và đặc biệt là tiết kiệm nhiều các khoản đầu từ khi sử dụng nhiều đến năng lượng gió. Hạn chế được tối đa năng lượng khôn gây n hiều độc hại.
Trong khi tham gia các môn thể thao hay giải trí đều có sức ảnh hưởng từ hướng gió. Ví dụ như bóng bàn, cầu lông, lướt sóng, lướt ván,…Cũng được ứng dụng sâu vào việc nghiên cứu để có được lối chơi phù hợp.
Gió có tác hại như thế nào?
Bên cạnh những mặt tích cực và các ứng dụng của gió được nói ở trên, thì gió cũng có những tác hại mà chúng ta không thể lường trước được. Nếu như tốc độ gió mạnh và có quy mô lớn thì có thể tạo nên những nguy hiểm cho con người. Gió cấp 7 được xem là gió mạnh và chúng gây cản trở con người trong việc di chuyển đi lại nên ngoài.
Đặc biệt là gió cấp 9 sẽ để lại những hậu quả khôn lường đó là hiện tượng thời tiết như gió lốc, bão, thậm chí là làm hỏng những công trình đang thi công. Chính vì thế chúng ta cần phải có những biện pháp kịp thời và chính xác để có thể bảo vệ con người và tài sản.
Nội dung bài viết trên đã giúp bạn đọc tìm hiểu khái niệm gió là gì và những thông tin có liên quan đến hiện tượng thời tiết này. Mong rằng với những chia sẻ này giúp bạn có thêm kiến thức để đưa vào ứng dụng ngoài cuộc sống thường ngày hoặc là phòng tránh những nguy hiểm mà gió mang lại trong cuộc sống của chính chúng ta.
Xem thêm: Đỉnh Fansipan ở đâu? Điều cần biết khi leo núi Fansipan
Địa lý -